By Marieke Hopman - 17 October 2016
This interview in VOS/ABB magazine, on the previous case study (right to education in the Netherlands), came out last week. Title: "Without social interaction it can't be done". Subtitle: "Social interaction is crucial for a healthy development of children, emphasizes legal philosopher Marieke Hopman. Therefore she posits that homeschooling in principle is harmful and schools should do more with social interaction".
Interestingly, they asked a homeschooler (mother) to reply. She argues that firstly the primary goal of education is knowledge and cultural education, not socialization. Secondly, socialization can happen through the village, the church, the family, which - in apparent contrast to schools - are not "child reservations".
Uit dit onderzoek blijkt echter dat dit niet het geval is; leerplichtambtenaren geven zelf aan dat ze vooral gericht zijn op het verplichten van de ouder om hun kind naar school te sturen, en daarbij eventueel juridische stappen te ondernemen. Tegenover scholen hebben ze weinig te zeggen, dus wanneer een school weigert passend onderwijs te bieden en het samenwerkingsverband besluit om het kind elders te plaatsen terwijl dat niet noodzakelijk is, bijvoorbeeld, staat leerplicht met lege handen. Bovendien hebben kinderen zelf niet het idee dat zij een recht op onderwijs hebben en dat zij dit recht ook af kunnen dwingen. Kinderen zeiden allemaal: "Recht op onderwijs? Het is alleen maar je moet, je moet, je moet!"
Anna (10): “recht op onderwijs is dat je naar school mag (maar als je niet gaat dan moet je je MOET dan)”
By Marieke Hopman - 12 June 2016
Dear all,
The coming week I will be teaching philosophy in Denmark, and I intend to write about it on this blog. I will be teaching 13-15 year olds, who are in regular school in a village called Hundested. Coming from the Netherlands, I am curious to see the education system from more of an insider perspective!
For now, I have already noticed that the organization aspect is quite different from what I am used to. In the Netherlands, if I would come to a school as a guest teacher (especially for this age category), everything would be arranged in detail a few weeks or more before the course starts. In Denmark on the other hand, up until last friday I did not even know who I was going to teach exactly and it was mostly because I was in the school to do some printing and ran into some of the teachers that I found out that I will have two groups; the local-global class from 8.00-11.00 and a selection of three students who have the best level in English of their class from 12.00-15.00 (although I am not exactly sure about these times either).
I have been enthusiastic about the flexibility of the Danish curriculum before, however experiencing this flexibility from up close like this has been challenging for me (and quite an insightful confrontation with myself too), as I usually like to be well-prepared. It is an exercise in letting go, and just go with the flow!
On the social side, which I was equally enthusiastic about before as being so important in Danish education, I got to experience this right away firsthand. Everyone has been incredibly friendly and open, willing to help with anything I need, coming over for drinks and inviting me to social events (most notably last friday's teacher's party). One of the teachers is allowing me to stay in her wonderful summer cottage (pictures below), and I feel so lucky and blessed to be here.
Tomorrow I will start the first class, so let's hope all goes well...
inderen krijgen op Maupertuus een intensief pakket aangeboden, een combinatie van geïntegreerde zorg en onderwijs. Voor elke leerling die binnenkomt wordt door het team, bestaande uit leraren, psychologen, pedagogen, logopedisten, ergotherapeuten en fysiotherapeuten een persoonlijk plan opgesteld, in overleg met ouders en het kind zelf. Zo krijgt elk kind een eigen pakketje maatwerk. De kinderen die hier binnenkomen hebben vaak al veel meegemaakt en zijn daardoor zwaar beschadigd geraakt. Zo'n maatwerk pakketje is dan ook geen overbodige luxe, sterker nog: het is een noodzakelijke voorwaarde om de kinderen weer op de rails, en stapje voor stapje terug in het reguliere onderwijs te krijgen. Want dat is het doel: bij Maupertuus worden kinderen begeleid zodat zij terug kunnen keren in de reguliere maatschappij. En dat werkt, zoals je o.a. kunt lezen op deze blog door een oud-leerling!
Er zijn helaas wel twee grote nadelen aan Maupertuus: ten eerste het financiële plaatje, ten tweede de reikwijdte.
Ten eerste het financiële plaatje. Een jaar Maupertuus kost per kind zo ongeveer € 23.000 per jaar. Omdat het een particuliere instelling is, moet dit door ouders worden betaald, en uiteraard kan niet iedereen zich dat veroorloven. Ondanks vele pogingen om van overheidswege geld te krijgen voor het opvangen van beschadigde leerlingen, is dat tot nu toe niet gelukt. Ook kan de school zich niet aansluiten bij het samenwerkingsverband - ze werken wel samen met andere scholen, maar kunnen geen financiering krijgen. En denk vooral niet dat dit bedrag zo hoog is omdat de medewerkers er rijk van worden: een leraar op Maupertuus verdient minder dan een docent in het regulier onderwijs.
De schoolleiding zet zich in om ook kinderen van minder rijke ouders een plek te kunnen bieden indien nodig. Daarom was vandaag de start van de actie "Maupertuus helpt thuiszitters". Maupertuus stelt volgend schoojaar 5 plekken beschikbaar voor thuiszitters, kinderen die al langere tijd niet naar school kunnen omdat er voor hen geen passend onderwijs is. Hiervoor moet alleen nog € 80.000 worden ingezameld. Vandaag waren de leerlingen daarom druk in de weer met het verkopen van zefgemaakte soesjes, taart, patat, tomatenplanten, koffie en thee. De opbrengst hiervan gaat naar de actie. Eind juni volgt er nog een benefietdiner waar hopelijk de rest van het benodigde bedrag wordt opgehaald.
Het tweede nadeel van Maupertuus is het beperkte bereik van de school. De school staat namelijk in Driebergen, en ze zijn naar eigen zeggen de enige onderwijsinstelling in Nederland die volgens deze formule een combinatie van zorg en onderwijs aanbiedt. Ze hebben, vanwege de kleine klassen e.d., maar beperkt plaats: er kunnen maximaal 120 leerlingen naar Maupertuus. En die komen nu al van heinde en verre (zo heb ik er twee ontmoet die uit Amsterdam kwamen). In Nederland zijn er veel meer kinderen die een jaar Maupertuus zouden kunnen gebruiken. Waar moeten zij heen?
Uiteraard kunnen met zo'n kostenplaatje niet alle kinderen deze zorgintensieve vorm van onderwijs volgen. Maar ten eerste zijn er gelukkig relatief weinig kinderen die dit nodig hebben, en ten tweede, als we naar de lange termijn kijken, levert deze vorm van onderwijs juist geld op. Deze kinderen staan op de lijst om hun hele leven in een instelling door te brengen. Zij bevinden zich op zo'n cruciaal punt in hun ontwikkeling en dreigen uit te vallen, in zodanig ernstige mate dat zij misschien wel nooit meer zullen integreren in de reguliere maatschappij. Als instellingen zoals Maupertuus de kans krijgen om deze kinderen zó te kunnen begeleiden dat zij toch weer in de maatschappij mee kunnen draaien: dan is dat een winst in alle mogelijke toonaarden. Niet alleen voor de kinderen zelf, maar voor alle Nederlanders.
Wie bij wil dragen aan de actie van Maupertuus kan een donatie overmaken naar Stichting Reynaerde, NL16RABO 0385281730, onder vermelding van MAUPERTHUIS.
Een klaslokaal bij Maupertuus. Er zitten ongeveer 10 leerlingen in een klas.
In gesprek met bevlogen medewerkers Nicole (psycholoog) en Heleen (ondersteunend directie).
Leerlingen verkopen zelfgebakken taart...
..en wassen auto's om geld op te halen
By Marieke Hopman - 27 May 2016
26 mei 2016
- Thuisonderwijs. Onderwijs dat thuis door ouders of externe docenten wordt gegeven, heeft voor kinderen voor- en nadelen. In sommige gevallen kunnen kinderen niet naar school en dan kan thuisonderwijs een goede oplossing zijn. De kinderen komen echter vaak achter te lopen op het gebied van sociale vaardigheden en relaties, zeker in relatie tot leeftijdsgenoten.
- Thuiszitters. Thuiszitters zijn kinderen die uitvallen uit het schoolsysteem, door een keuze van de ouders of van de school. Van deze kinderen krijgt een deel thuisonderwijs en een deel krijgt geen onderwijs. Deze situatie ontstaat meestal door een conflict tussen school en ouders.
- Roma kinderen. Een relatief groot deel van de Roma kinderen gaat niet naar school of volgt alleen primair onderwijs. Oorzaken zijn een combinatie van discriminatie door scholen, overheid en de maatschappij in het algemeen, desinteresse of andere toekomstverwachtingen van ouders.
Marieke Hopman, auteur van het rapport en promovendus Tilburg University: "Thuisonderwijs of thuis zitten zonder onderwijs is in principe schadelijk voor de ontwikkeling en het welzijn van het kind. Uit vrijwel alle gesprekken met de kinderen blijkt dat het ontwikkelen van sociale vaardigheden, met name in relatie tot leeftijdsgenoten, ontzettend belangrijk is."
Jan Pronk, oud-minister en adviseur promotieonderzoek: "Alle kinderen hebben recht op onderwijs dat voorbereidt op een leven in onze gecompliceerde maatschappij. Dus niet alleen kinderen zonder beperking, of kinderen met de juiste etniciteit, maar alle kinderen in Nederland. Het is de hoogste tijd dat de overheid zijn taak, om dit recht te garanderen, serieus op gaat pakken."
Wanneer het recht van kinderen op onderwijs wordt geschonden, zou er een centrale partij moeten zijn die conflicten tussen verschillende beslissers op kan lossen en daarbij het belang van het kind centraal stelt. De suggestie die daarvoor in dit rapport is gedaan, is het aanstellen van een gemeentelijke leerrechtambtenaar.
Aloys van Rest, directeur van Defence for Children: "In Nederland zitten duizenden kinderen thuis, terwijl ze recht hebben op onderwijs. Dit is een schending van de kinderrechten en dit gaat in tegen internationale afspraken. Zoals ook de kinderen in het rapport aangeven zou er een verschuiving moeten plaatsvinden van een 'plicht op onderwijs' naar een 'recht op onderwijs'. Zo stel je het belang van het kind in het onderwijs centraal, iets waarvan dit rapport duidelijk laat zien dat dit nodig is."
Naar aanleiding van het rapport heeft Ypma (PvdA) aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Kamervragen gesteld.
IMAGE: Thuiszitters Rebecca en Sebastiaan reiken eerste exemplaar van het rapport uit aan leden van het expert panel: Jet ten Brinke (onderwijsinspectie), Paul Zoontjens (prof. onderwijsrecht TiU) en Paul van Meenen (Twee Kamer lid commissie onderwijs, D66).
SOURCE: Defence for Children/Daniella van Bergen.
By Marieke Hopman - 19 May 2016
By Marieke Hopman - 17 May 2016
Dear all,
I have finished my research report on the right to education in the Netherlands! It will be presented twice (!!); on May 26 in the Hague, on May 27 at Tilburg University. There is a wonderful expert panel on each location, and I think it will be a wonderful event. If you would like to attend, please email me at
Hope to see you there!
Here's the program:
By Marieke Hopman - 9 April 2016
The Sputnik school is the result of an experiment of the local government of Copenhagen. Nine years ago they started a project to realize the right to education for several children who had dropped out of school and for whom there was no good alternative. These are young people with very serious mental issues, who might otherwise be in a mental hospital.
In the location we saw, they educate the children who are more introvert (suffering from depression, schizophrenia, anxiety disorder, etc). There is another location where they educate the children who are more extrovert.
The facilty is open to children age 13-17. There is one teacher for every three students. Each teacher picks three students who are then his "favorite people". The teachers function as teachers, social workers and therapist in one, in addition to regular external support.
The 32 students all have a personal space in a small shared room, such as you see above. Teaching and therapy take place in informal settings.
The facility is expensive (about € 5000 per month), but very effective; in the end many of the children find their way into the regular education system and/or into employment. The key to the success is the flexibility of the teacher and the school system. One of the things that works is that they have a car service and go to great lengths to get the children to school and create a safe environment. If necessary, they visit the house of a child who has been signed up. The child might hide under the blanket in its room. The teachers they will just sit on the bed and say "we are staying 10 minutes today". Then they come back the next day and stay for 15 minutes etc, until the children are ready to go to school. Another child who could not learn in a group setting was taught by a teacher in a car for 6 months.
Their idea is that these children have already been forced to do all sorts of things in the school system and this is part of the reason why they dropped out. One of the most important goal of the facility is to stress down these children.
The Sputnik school is where these drop-outs get a new start. The teachers take children by the hand and create new narratives (such as "I can see you are a fighter"). Very rarely they find that they cannot work with some children. They live by the rule that "we can't expel children for a reason that we knew already when we decided to accept the student in the school".
Financially, Sputnik is a private educational institution. Children who are signed up are paid for by the local government, on the basis of a year contract. Even though it is an expensive facility, they argue that on the long term it saves money as they invest in children who would otherwise never contribute to society.
By Marieke Hopman - 8 April 2016
Today one of the things we were shown was a regular primary school. In Denmark the classes have a maximum of 27 (or sometimes 28) students. Since some years now the policy is based on inclusion; they try to keep all children with any kind of problems in school.
To this purpose, at this school they have "period classes", or "p-class". The space they work in is just a classroom in the regular school. When there are children with externalizing problems (anti social or agressive behavior etc), they can go to this special class. There are 11 students currently, two teachers and a social worker.
Some students are there for a few months and slowly re-integrate into their regular classes, some children are there for years and might only follow gymnastics for example with their regular class. On the left you see some of the kids working on a group assignment (the older kids help the younger kids).
The children create their personal learning schemes on which together with their teachers they set up personal goals. On the right you see one of these forms. This boy, Rasmus, has three goals:
1. work conscientiously every day
2. come to school every day
3. not to distract other pupils
Every day at the end of the day he and his teacher will evaluate whether he reached his goals. He will get a score between 0-5. As soon as he reaches 200 points they celebrate and he can pick a reward, such as having 2 hours of football matches outside.
I thought this was a very ingenious and positive system for encouragement and making school fun, especially for children with personal, social or learning problems. Another teacher explained that in her higher class sometimes a student is misbehaving for some time, and she will go and say "I have to score you now". They work with the same system, and it makes students feel a little embarrassed because it is considered childish. They then get 5's every day.
Another thing that I thought was very interesting, is their playground. It looks very nice, spacey and natural. They told me that actually the design was a democratic process, where they let children participate in the decision how the playground should look. While the adults wanted to have only sand, the children suggested to have some concrete places so that they could play there with a ball. And so they did.
Pedagogical workshop
Music studio
School band
In the woodworkshop students train to be carpenters and do woodworking. They are hired by local companies for production work. The house below is a house they are currently building.
In the garage students do mechanical work on cars. Local people bring their cars in that need reparation. One of the Danish teachers accompanying us said he brought his car in recently and it still works well :-).
In the television workshop they produce 2 hours of tv material per week, for the local television network. They use professional equipment and are paid, as long as they reach a minimum amount of viewers of 15.000 per month. Luckily, they have 30.000 and another 20.000 online per month.
In the IT workshop, students learn programming, building websites and 3d printing. Yearly, they create about 10 websites for companies or individuals.
Lastly the kitchen workshop. Here students learn to cook etc. We had cake and coffee that they had prepared. Every day they provide breakfast and lunch for the 100 students in the school.
Wood workshop
Television workshop
Wood workshop
IT workshop
Car garage
Kitchen workshop
By Marieke Hopman - 9 February 2016
Dear all,
By now I have interviewed about 20 people on the right to education in the Netherlands, of whom about 50% children. Some of these people had positive experiences with education, some negative. What seems to be a big factor in how children experience their education is the amount of enforcement involved.
How do you remember your education? Was/is it something you do because you MUST or something you do because you WANT TO?
Today I met a 10 year old boy who had even more trouble than most children with the obligatory character of education. He simply felt greatly unhappy with teachers telling him what to do ("today you finish paragraph 5.1 of maths and you read 10 pages", etc). Philosopher Michel Foucault compared a school to a military institution. According to Foucault, schools are focused on teaching discipline, like a military academy. Students are taught discipline like soldiers. You can see this by how even the physical side is forced; you have to sit/stand/walk/stand in line when the teacher tells you to, the timetable is strict.
Any student should who has a problem with authority will not make it to the diploma.
However, the boy I met today now does not study much at all. He is at home most of the time, and his parents are trying to give him space for him to find out what he wants and to start studying it. They believe that with time, something will interest him and he will find the motivation to study, because it is interesting to him. After all, you can learn how to read and write and calculate not only from studybooks. Imagine for example that you find a great interest in stars, you will want to study stars by reading about them, maybe take notes, explain them to others, calculate their positions.
The idea sounds great and wouldn't it be great if school was just much more FUN? Or can it not be all fun? Does the right to education involve a duty to study?
